دانشجوی کارشناسی ارشد ایران‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران
چکیده
شاه عباس اول از دودمان صفوی با تشکیل نخستین حکومت متحد ایرانی دورۀ اسلامی، توانست در ایران، امنیت، آرامش و رفاه پدید آورد تا زمینۀ رسیدگی به نیازهای فرهنگی فراهم شود. هنر تجسمی که دوران دشواری را پشت سر نهاده و چندی پیش از سلسلۀ صفوی، دوباره اوج گرفته بود، در دورۀ شاه عباس اول و در اصفهان، پایتخت جدید ایران، رونق بسیاری گرفت که افزون بر بالا گرفتن کار هنرمندانی چون صادقیبیگ و میرعماد، به ظهور هنرمند بزرگی چون رضا عباسی در نگارگری انجامید. درخشش رضا عباسی از کار درکتابخانۀ شاهی آغاز و مایۀ جلب توجه و علاقۀ شاه و اعطای لقب عباسی به وی شد. وی روش‌های بدیع و تکنیک‌های جدیدی در نگارگری پدید آورد که مکتب نگارگری اصفهان نامیده میشود و افزون بر آفرینش نگارههای فاخر، دستاوردهای هنری شکوهمندی چون طراحی کاشی‌های مسجد شاه اصفهان و دیوارنگارههایی در کاخ‌های چهلستون و عالیقاپو را بر جای نهاد. رضا عباسی، شاگردان و پیروانی نیز تربیت نمود که ادامهدهندۀ سبک جدید وی و پاسدار نگارگری اصیل ایرانی بودند. هرچند پس از او، مکتب اصفهان با گرایش به فرنگیسازی، به تدریج پایان گرفت، اما آثار آن در مکتب‌ها و دورههای بعدی باقی ماند. آب و رنگ صفوی و چهرۀ ایرانیِ اصفهانِ امروز، مدیون هنرِ هنرمندانی چون رضا عباسی و شاه هنرپروری چون شاه عباس اول است که به اتفاق، عصری طلایی در هنر ایران آفریدند.
)