تحلیل آلبوم موسیقی «نی‌نوا» به آهنگسازی حسین علیزاده با تکیه بر مفهوم رنج و شادی فی‌‌نفسه در نظام زیبایی‌شناختی آرتور شوپنهاور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی پژوهش هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران.

2 دکتری تخصصی پژوهش هنر، عضو هیئت علمی دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

فلسفة هنر، یکی از اجزای لاینفک نظام کلی اندیشة شوپنهاور است. در این نظام، هنر برای هنر مطرح نیست، بلکه هنر در صدد حل مسئله‌ای وجودی است. بنابراین، هنر نه غایت، بلکه وسیله و گذرگاهی برای رهایی از رنج و عذاب اراده در مقام شیء فی‌‌نفسه است .عالم هنر، برای فرد آرامش به ارمغان می‌آورد و برای مدتی هرچند کوتاه و موقت، فردِ دارای شناخت مجرد و نابغه را از خواست اراده به زندگی می‌رهاند .شوپنهاور، موضوع هنرها را ایده‌های افلاطونی می‌داند و موسیقی از منظر او دارای جایگاه خاصی است که حتی با خودِ اراده برابری می‌کند. موسیقیدان از منظر شوپنهاور با فیلسوف برابر است و موسیقی می‌تواند حکمتی که با کلام قابل بیان نیست را بیان نماید و خودِ رنج و خودِ شادی را هم‌چون اراده، به مخاطب خود معرفی نماید. در این تحقیق، ضمن بیانِ مفاهیم اساسی در اندیشۀ زیبایی‌شناختی شوپنهاور، در صدد پاسخ به این پرسش اساسی بودیم که جایگاه موسیقی در نظام فلسفۀ هنر شوپهاور چیست و آلبوم موسیقی «نی‌نوا» چگونه این مفاهیم را در تناسب با آن نظام بیان می‌کند؟ آن‌چه که در نتیجه به دست آمد این بود که حسین علیزاده، به عنوان یک آهنگساز نوگرای ایرانی، با ایجادِ روایتی به مثابۀ یک تراژدیِ موسیقیایی در اثر «نی‌نوا» با استفاده از راوی (ساز نی) و تنظیم‌های هارمونیکِ متناسب با دیدگاهِ شوپنهاور در نمایشِ رنج و غمِ توأم با شادیِ فی‌‌نفسه، توانسته است به خلق اثری به غایت متناسب با نظام فلسفیِ شوپنهاور در بابِ متافیزیکِ موسیقی دست یابد.

کلیدواژه‌ها