1
کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشگاه هنر و معماری پارس
2
دکتری پژوهش هنر، دانشگاه تهران
چکیده
چکیده شخصیت در اجتماع و تعامل با دیگران شکل می‌گیرد. افراد دارای تناقض‌های پیچیده در رفتار، گفتار و اندیشه هستند. آن‌ها در پس کنش‌های متقابل بینافردی در جامعه، صاحب سرشتی متمایز و منحصربه‌فرد می‌شوند. خوانش روانکاوانه یکی از رویکردهای نقد ادبی است که در تفسیر عناصر داستانی، تحلیل امر ناخودآگاه شخصیت و ریشه‌یابی علل و انگیزه‌های رفتاری تأثیر بسزایی دارد. کارن هورنای از جمله نظریه‌پردازان روانکاوی محسوب می‌شود که با نگرشی متفاوت از آرای فروید به ارتباط میان فرهنگ و محیط با شکل‌گیری شاکلۀ فرد اشاره نموده و شخصیت را در سه تیپ «مهرطلب»، «برتری‌طلب» و «عزلت‌طلب» تقسیم‌بندی کرده است. صادق چوبک از پیشگامان داستان‌نویسی مدرن در ایران است. در برخی از آثار وی اختلالات روانی در بطن شخصیت‌هایی روان‌رنجور دیده می‌شود. در پژوهش پیش‌رو خصوصیات رفتاری، اخلاقی و روانی شخصیت «مخمل» در داستان کوتاه «انتری که لوطیش مرده بود» نوشتۀ صادق چوبک جهت تحلیل انتخاب شده است. مطالعۀ بینارشته‌ای حاضر قصد دارد با استناد به نظریات کارن هورنای، بر پایۀ روش توصیفی-تحلیلی و گردآوری اطلاعات به شیوۀ کتابخانه‌ای به همراه فیش‌برداری از متن داستان کوتاه منتخب به سراغ واکاوی اختلالات روانی و فردی نهفته در شخصیت «مخمل» برود. در این پژوهش پس از تعریف مفاهیمی نظیر نقد روانکاوانه، شخصیت روان‌رنجور، رویکرد روانکاوی اجتماعی و تیپ شخصیتی مهرطلب، خلاصه‌ای از داستان ارائه و خصوصیات روانی شخصیت مدنظر تحلیل شده است. طبق نتیجة تحقیق، شخصیت روان‌رنجور «مخمل» مطابق با تقسیم‌بندی کارن هورنای زیرمجموعۀ تیپ مهرطلب قرار می‌گیرد. انتر شخصیتی وابسته، سلطه‌پذیر و فرودست دارد. در سراسر داستان از ترس، شک، نفرت و کمبود اعتمادبه‌نفس رنج می‌کشد و دچار اختلال اضطراب جدایی است. می‌توان رابطۀ «مخمل» و «لوطی جهان» را به مثابه رابطۀ پدر مستبد و فرزند بازشناخت و به جامعه تعمیم داد.
مهاجرزاده, پرهام, & نعیمی, سیده غزل. (1402). تحلیل روانکاوانۀ شخصیت «مخمل» در داستان کوتاه «انتری که لوطیش مرده بود» نوشتة صادق چوبک با تکیه بر نظریۀ روانکاوی اجتماعی کارن هورنای. مطالعات هنرهای زیبا, 4(10), 16-24.
MLA
پرهام مهاجرزاده; سیده غزل نعیمی. "تحلیل روانکاوانۀ شخصیت «مخمل» در داستان کوتاه «انتری که لوطیش مرده بود» نوشتة صادق چوبک با تکیه بر نظریۀ روانکاوی اجتماعی کارن هورنای", مطالعات هنرهای زیبا, 4, 10, 1402, 16-24.
HARVARD
مهاجرزاده, پرهام, نعیمی, سیده غزل. (1402). 'تحلیل روانکاوانۀ شخصیت «مخمل» در داستان کوتاه «انتری که لوطیش مرده بود» نوشتة صادق چوبک با تکیه بر نظریۀ روانکاوی اجتماعی کارن هورنای', مطالعات هنرهای زیبا, 4(10), pp. 16-24.
VANCOUVER
مهاجرزاده, پرهام, نعیمی, سیده غزل. تحلیل روانکاوانۀ شخصیت «مخمل» در داستان کوتاه «انتری که لوطیش مرده بود» نوشتة صادق چوبک با تکیه بر نظریۀ روانکاوی اجتماعی کارن هورنای. مطالعات هنرهای زیبا, 1402; 4(10): 16-24.
)